EHBO op de piste

geplaatst op 16 augustus 2018

Tijdens het wintersporten komen we vaak dezelfde blessures tegen. Ook hier kan goede Eerste Hulp veel uitmaken voor het latere herstel. Hoe kun je het beste hulpverlenen op of naast de piste?

Jaarlijks zoeken veel Nederlanders in het winterseizoen de witte bergen op voor het nodige vertier. Van deze wintersporters heeft ongeveer 70% het alpineskiën als belangrijkste wintersportactiviteit. En daarbij gaat het weleens mis. De volgens zorgverzekeraarsmeest voorkomende skiblessures, staan vermeld in onderstaand kader. Maar er zijn uiteraard meer gezondheidsrisico’s waarop gelet moet worden. 

Hulp op de piste 
Eerstehulpverlening ter plaatse is voor medewintersporters vaak erg lastig. De omstandigheden zijn er veelal niet naar ter plaatse uitgebreid te onderzoeken wat er precies aan de hand is. Daarnaast is het ondersteunend vervoeren naar de dichtstbijzijnde huisartsenpost soms ook geen optie. Zorg er daarom voor dat u op de hoogte bent van de procedures in het skigebied en in dergelijke gevallen (professionele) hulp in kunt schakelen. Belangrijk daarbij is dat men niet alleen skiet en ten minste één iemand van het gezelschap een werkende mobiele telefoon bij zich heeft om de nodige hulpdiensten te kunnen bellen.

Onderkoeling
Veel EHBO'ers zullen bij wintersportblessures ook denken aan onderkoeling. Wintersporters zijn de hele dag buiten in de kou en hebben niet altijd de juiste kleding aan. Bij het aantreffen van onderkoelde wintersporters is het belangrijk het onderscheid te maken tussen een lichte en een ernstige onderkoeling. Is iemand nog goed bij bewustzijn, rilt hij en zegt hij het koud te hebben? Breng hem/haar dan naar een warme/beschutte plek en geef warm eten en drinken. Wanneer iemand blauwe verkleuring van de huid, oren, lippen, vingers en tenen krijgt, stopt met rillen en niet langer zegt het koud te hebben, is er sprake van ernstige onderkoeling. Schakel in dat geval zo snel mogelijk professionele hulp in en bescherm het slachtoffer tegen verdere afkoeling. Denk hierbij aan het afschermen tegen koude weerselementen en het inwikkelen in een (fleece-/iso-)deken, indien voorhanden. Vergeet hierbij niet ook het hoofd in te pakken (zonder het gezicht af te dekken) en het slachtoffer zo min mogelijk te laten bewegen tot de hulpdiensten gearriveerd zijn.

 

Bevriezing
De kou kan natuurlijk ook bevriezingswonden veroorzaken, als men de oren, neus of vingers bijvoorbeeld niet goed beschermt op de piste. Iemand met een eerstegraads bevriezing heeft een bleekgrijze en pijnlijke huid. Bij een tweedegraads bevriezing is er ook sprake van blaren die gevuld zijn met helder of juist bloederig vocht. Warm de bevroren lichaamsdelen 20 tot 30 minuten op met warm water van maximaal 40ºC (handwarm) en dek eventuele blaren steriel af. Zodra er ook na opwarmen geen gevoel meer is in de huid en deze spierwit blijft, spreken we van een derdegraads bevriezing. In het geval van een tweede- of derdegraads bevriezing is het belangrijk zo snel mogelijk professionele hulp in te schakelen.

Hitte in de sneeuw
Waar we bij wintersporten niet meteen aan denken, is hitte-uitputting. Toch kan dit ook hier optreden. Denk bijvoorbeeld aan een gezellige après-ski waarbij men met alle skikleding nog aan uitbundig danst in een warm café. Iemand met hitteuitputting is te herkennen aan een bleke huid en klachten als hoofdpijn, misselijkheid en zich slap en benauwd voelen. De belangrijkste Eerste Hulp hierbij is hem/ haar overbodige kleding uit te laten doen, te laten zitten en iets koels te drinken te geven (bij voorkeur sportdrank, geen alcohol!). Blijft deze persoon misselijk of knapt hij/zij niet op, waarschuw dan een lokale professionele hulpinstantie (in veel landen via 112). Zorg er dus voor dat u tijdens het wintersporten voldoende kleding in laagjes aandoet die makkelijk aan en uit te trekken is. Op deze manier is de lichaamstemperatuur simpel bij te stellen en kan al veel leed op en naast de piste voorkomen worden.

Top 5 skiblessures

  1. Skiduim
  2. Gescheurde of verrekte knieband
  3. Beenbreuk
  4. Schouderblessure
  5. Enkelbandletsel